Stap 4: Vormgeven
Acties verhoogde zorg
Samen met het zorgteam organiseer ik tijdens de personeelsvergadering van 28 april 2025 een brainstormsessie over de maatregelen binnen de verhoogde zorg. Ik haalde uit onze originele handelingsplannen, het praktijkvoorbeeld van een andere school (zie Stap 1: Verwoorden), een ander praktijkvoorbeeld hieronder een aantal maatregelen die kunnen worden genomen binnen de verhoogde zorg.
Methode: beoordelingsdocument per vakgroep
Na overleg met het zorgteam heb ik beslist de collega's tijdens de personeelsvergadering in themagroepen te delen op basis van hun vakgroep. Vb. Een taalleerkracht zal mogen oordelen over maatregelen die helpen bij het ondersteunen van taal, een leerkracht lichamelijke opvoeding krijgt iets te zeggen over motoriek... Zo hebben leerkrachten telkens expertise over de maatregelen in hun domein. Elke groep krijgt 30 minuten de tijd om een achttal maatregelen te beoordelen met: akoord, niet akkoord, akkoord na aanpassing. Indien de groep kiest voor akkoord na aanpassing, dan passen ze de acties binnen de verhoogde zorg aan, zodat ze het zien zitten om met deze acties aan de slag te gaan. Dit versterkt het gevoel van inspraak en zal hopelijk de gedragenheid van de maatregelen verhogen. Daarnaast mogen de groepen ook extra acties toevoegen. Sommige thema's zijn ook onderverdeeld per graad, aangezien collega's in voorgaande personeelsvergaderingen aangaven dat maatregelen sterk samenhangen met de leeftijd van de leerlingen. Zo kan vb. een leerling in de eerste graad nog huiswerk maken in de huiswerkklas, maar een leerling uit de derde graad niet meer.
Het beoordelingsdocument voor de collega's met maatregelen binnen de verhoogde zorg vind je hieronder:
In het document staat ook nog eens extra uitgelegd wat verhoogde zorg inhoudt binnen onze school, zodat collega's zeker mee zijn met het vakjargon. Uiteindelijk wordt met wetenschappelijke literatuur nagegegaan of alle maatregelen hun effecten hebben en tot de verhoogde zorg horen.
De maatregelen zijn onderverdeeld in een aantal categorieën:
- Ondersteunen van houding en gedrag
- Ondersteunen van motoriek
- Ondersteunen van gezondheid en welbevinden
- Ondersteunen van taal
- Ondersteunen van rekenen
- Ondersteunen van cognitief sterke leerlingen
- Ondersteunen van studie en studiemethode
Het praktijkvoorbeeld hieronder gaf me de inspiratie voor dergelijke onderverdeling. Ik vind dit een goede manier van verdelen, omdat leerlingen op deze manier niet worden gestigmatiseerd volgens diagnose.
Praktijkvoorbeeld van een andere school
Deze school werkt ook met Smartschool, dus dan lijkt het me haalbaar om op onze school op dezelfde manier te werken. Dit is een zeer overzichtelijke manier om alle maatregelen weer te geven, alle collega's kunnen meteen zien en aanvinken welke maatregelen de leerling kan gebruiken binnen de verhoogde zorg. Er moet daarnaast ook ruimte zijn voor aanvulling van andere maatregelen en evaluatie van de maatregelen. Zo kunnen de maatregelen telkens worden bijgestuurd tijdens klassenraden.
Het doel
Op deze manier krijgt ook de klasleerkracht meer overzicht over de handelingen binnen de verhoogde zorg. Dit verlaagt bijgevolg opnieuw de verantwoordelijkheid van het zorgteam. Ook ouders zien duidelijk in hun co-account welke maatregelen mogelijk zijn voor hun zoon/dochter en welke door de klassenraad zijn aangevinkt.
De klassenraad en klassenleraren evalueren telkens of de maatregelen nog moeten worden toegepast, aangezien maatregelen binnen de verhoogde zorg van tijdelijke aard zijn.
Na een gesprek met de directie en de ICT-verantwoordelijke van Smartschool, blijkt het mogelijk dergelijke lijst te implementeren in het leerlingvolgsysteem van Smartschool.
Verantwoording methode
Door leerkrachten te laten meebeslissen over maatregelen binnen hun eigen vakgebied, wordt hun expertise benut, wat de betrouwbaarheid ten goede komt. Dit verhoogt de kans dat de voorgestelde maatregelen haalbaar zijn in de praktijk. Een nadeel is dat er minder afstemming kan zijn tussen verschillende vakdomeinen.
Leerkrachten krijgen inspraak en voelen zich serieus genomen in het beslissingsproces, wat de transparantie en ethiek bevordert. Daarnaast kunnen groepen zelf extra acties voorstellen, wat de draagkracht vergroot. Door bepaalde thema's per graad op te splitsen, wordt bovendien rekening gehouden met de leeftijd en ontwikkelingsfase van de leerlingen.
De tijdsbeperking van 30 minuten zorgt ervoor dat de discussies gericht en efficiënt blijven, zodat de vergadering niet uitloopt. Tegelijkertijd betekent dit dat elke maatregel gemiddeld minder dan vier minuten besproken wordt, wat kan leiden tot oppervlakkige of gehaaste beslissingen.
Binnen de groepen kunnen dominante stemmen de besluitvorming beïnvloeden, waardoor niet iedereen evenveel inspraak krijgt. Groepsdruk kan ertoe leiden dat maatregelen sneller worden goedgekeurd zonder grondige evaluatie.